Kişisel Verilen Korunması Kanunu (KVKK) Nedir?

PR – B – 0002

7 Nisan 2016 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren ‘6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’, kişisel verilerin işlenmesinde başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları kuralları düzenleme amacını taşımaktadır.

Kanun’da belirtilen istisnalar haricinde, kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyecek; üçüncü kişilere ve yurtdışına aktarılamayacaktır. Kanun’da ayrı ayrı maddelerde de belirtilmiş olan bu maddelere uyulmaması halinde ise,

• Kurumlar aleyhine idari para cezasına hükmedilebilmektedir.
• Kanuna göre kişisel verileri ihlal edenlere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir.
• Ayrıca bu veriyi ihlal yolu ile ele geçiren kişiye de 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası verilmektedir.
• İdari para cezaları ise yerine getirilmeyen madde/maddelere göre değişmek üzere 5,000 TL’den 1,000,000 TL’ye kadar artabilmektedir.

Ayrıca Kişisel Verilerin Korunması Kanunu; kişisel veriler, asıl sahipleri tarafından kurum ve kuruluşlara emanet edilen bilgiler olarak değerlendirildiğinde; veriyi işleyen kurumların verinin asıl sahiplerine, emanet aldıkları verilerle ilgili “hesap verebilir” olması için zemin oluşturmakta, kuralları tanımlamaktadır. Kanun, kişisel veriyi işleyen kurumlar için önemli bir dönüşümü de beraberinde getirmektedir.

 KİŞİSEL VERİLEN KORUNMASI KANUNU (KVKK) AMACI

Kişisel Verilerin Korunması Kanununun karşılanmasına metodolojik açıdan bakıldığında Kurumsal Mimari, teknolojik açıdan bakıldığında ise Bilgi Güvenliği perspektifi oldukça önem kazanmaktadır.

Kurumsal Mimari bakış açısıyla Verilerin işlendiği İş Hizmetleri, Süreçleri, bu süreçlerdeki katılımcıların (kişi, organizasyon birimi veya sistemleri) rol ve sorumlulukları, katılımcıların kullandıkları uygulama yazılım ve sistemlerin eriştiği verileri ve verilerin depolandığı veya işlendiği teknoloji bileşenleri doğrudan etki analizi ve değerlendirmeye alınacak şekilde uçtan uca Kurumsal Mimarinin alanına girmektedir.

Bilgi Güvenliği bakış açısıyla bakılırsa Erişim Güvenliği ve Yönetimi, Yazılım yetkilendirmeleri ve Uygulama Kontrolü, Aygıt Kontrolü, Veri tabanı yetkilendirmeleri ve güvenliği ile Ağ Erişim yetkilendirmeleri ve Yönetimi gibi bilgi güvenliği konuları öne çıkmaktadır.

KİŞİSEL VERİLERİN İŞLENMESİ

Kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem, kişisel verilerin işlenmesi olarak kabul edilmektedir. Kişisel verilerin belirtilen şekilde toplandıktan sonra silme, yok etme ya da anonim hale getirme işlemlerine kadar olan süreçte gerçekleştirilen her türlü faaliyet Kanun kapsamında kişisel verilerin işlenmesi olarak değerlendirilmektedir.

VERİ SORUMLUSU

Veri sorumlusu kişisel verileri işleme amaçlarını ve ne şekilde işleneceğini belirleyen veri kayıt sisteminin kurulması ve yönetilmesinden sorumlu kişidir. Sorumlular şirketin üst düzey yönetiminde bulunan bir kişi olmalıdır, bu kişi kanunun uygulanması yönünde koordinasyonu sağlamak ve gerekli bilgileri hassas bir şekilde tutmakla görevli olup VERBİS sistemi aktif hale geldikten sonra sorumlu kişi bu sisteme kayıt olmakla zorunludur.

Veri sorumlusu eğer Türkiye’de yerleşik olan bir tüzel kişi ise, bir irtibat kişisi atamak ve Veri Sorumluları Siciline kayıt sırasında atadığı bu irtibat kişisine ait bilgileri VERBİS’e işlemek zorundadır.

VERİ SORUMLUSU İRTİBAT KİŞİSİ

Veri sorumlusu ile ilgili kişi veya Kişisel Verileri Koruma Kurumu arasındaki iletişimin sağlanmasından sorumludur. İrtibat kişisi olarak yapılan görevlendirme, Kanun hükümleri uyarınca veri sorumlusunun sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

• Veri sorumlusu temsilcisi olduğuna dair yapılan görevlendirme, Kanun hükümleri uyarınca yurtdışında yerleşik sorumlunun sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
• Kayıt yükümlülüğü altında bulunmayan, sonradan kayıt yükümlüsü haline gelen veri sorumluları, yükümlülük altına girmelerini müteakip otuz gün içerisinde Sicile kaydolurlar.
•  Yönetmeliğin 11 inci maddesine göre; veri sorumlusu eğer yurtdışında yerleşik olan bir tüzel kişi ise, bir veri sorumlusu temsilcisi atamak zorundadır. Atanacak bu veri sorumlusu temsilcisi, Türkiye’de yerleşik olan bir tüzel kişi ya da Türk vatandaşı bir gerçek kişi olmak zorundadır.

• Kayıt yükümlülüğü altında bulunan veri sorumluları, herhangi bir fiili, teknik ya da hukuki imkânsızlık nedeniyle kayıt yükümlülüklerinin yerine getirilememesi halinde, bu imkânsızlığın ortaya çıktığı tarihten itibaren en geç 7 iş günü içerisinde Kuruma yazılı olarak başvurmak ve gerekçesini belirtmek şartıyla, kayıt yükümlülüklerini yerine getirmek için Kurumdan ek süre talep edebilirler. Kurum, bir defaya mahsus olmak ve her halde otuz günü geçmemek üzere ek süre verebilir.
• Sorumlular, sicilde kayıtlı bilgilerde değişiklik olması halinde meydana gelen değişiklikleri, VERBİS üzerinden yedi gün içerisinde Kuruma bildirir.
• Sorumlular, ilgili kurumdan ilişkisi kesilince sicil kaydının silinmesine ilişkin olarak VERBİS üzerinden Kuruma başvurur. Sicil kaydının silinmesi sicile kayıtlı olduğu dönemdeki yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz

VERİ SORUMLULARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ

• Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek,
• Kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek,
• Kişisel verilerin muhafazasını sağlamak, amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almakla yükümlüdür.
• Veri sorumlusu, kendi kurum veya kuruluşunda, 6698 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasını sağlamak amacıyla gerekli denetimleri yapmak veya yaptırmak zorundadır.
• Veri sorumluları ile veri işleyen kişiler, öğrendikleri kişisel verileri bu Kanun hükümlerine aykırı olarak başkasına açıklayamaz ve işleme amacı dışında kullanamazlar
• İşlenen kişisel verilerin kanuni olmayan yollarla başkaları tarafından elde edilmesi hâlinde, veri sorumlusu bu durumu en kısa sürede ilgilisine ve Kurula bildirir. Kurul, gerekmesi hâlinde bu durumu, kendi internet sitesinde ya da uygun göreceği başka bir yöntemle ilan edebilir.

Bu yükümlülükler görevden ayrılmalarından sonra da devam eder.